તમે જો ધારો તો તમારા સપનાંને કોઈ પણ રીતે સાકાર કરી શકો છો. આનું એક શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ છે ગુજરાતી ફિલ્મ-નાટકોના લેખક-દિગ્દર્શક મનોહર જોશી. એસએસસી કર્યા બાદ કલાના શોખીન જીવડાએ ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં ટ્રોફી મેકર તરીકે એન્ટ્રી કરી. ગુરૂ ગુરદીપ સિંહ કેલોન પાસે ટ્રોફી મેકિંગની તાલિમ લીધા બાદ મનુ જોશીએ અનેક હિન્દી ફિલ્મોની ટ્રોફી તૈયાર કરી. જેમાં નયા જમાના, જુગ્નુ, બારૂદ, વૉરન્ટ, પૂરબ પશ્ચિમ, સચ્ચા જૂઠા, અંદાજ, સીતા ઔર ગીતા, સંન્યાસી, બેઇમાન, પત્થર ઔર પાયલ સહિત અનેક ફિલ્મોનો સમાવેશ થાય છે.
મનોહર જોશી ટ્રોફી મેકિંગની સાથે સાઇન બૉર્ડ બનાવવાનો પણ કોન્ટ્રાક્ટ લેતા હતા. જુહૂ ચોપાટી પર સિત્તેરના દાયકામાં જે સ્ટૉલ્સ હતા એ બધાના બૉર્ડ મનુ જોશીએ બનાવ્યા હતા. જોકે મનોહર જોશીની એક જ ઇચ્છા ફિલ્મોના લેખક બનવું. તેઓ ફુરસદના સમયે વાર્તાઓ લખતા. ટ્રોફી મેકર તરીકે ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં ઓળખાણ હતી જ. તેઓ વાર્તા લઈ નિર્માતા પાસે પહોંચી જતા, બધા વાર્તા સાંભળતા પણ કોઈ સિરિયલી લેતું નહોતું. ઘણાએ તો સલાહ પણ આપી કે અચ્છે ટ્રોફી મેકર હો, આર્ટિસ્ટ હો તો આર્ટ ડિરેક્ટર બન જાઓ… રાઇટિંગ તુમ્હારા કામ નહીં.
મનોહર જોશી કહે છે કે બધે નિરાશા સાંપડતી હોવા છતાં હું હતાશ થયા વગર બમણા વેગથી લેખક બનવાના પ્રયાસો કરવાની ગાંઠ વાળતો. બધાનો નનૈયો મારા માટે ઉત્સાહ વધારનારું ટૉનિકનું કામ કરતું. મેં નવા નવા વિષય પર લખવાનું ચાલું રાખ્યું. આખરે મને એક નિર્માતા મળ્યા જેમણે મારી કથા પરથી ફિલ્મ બનાવવાનું નક્કી કર્યું. ફિલ્મનું નામ હતું ચુટકીભર સિંદૂર. આ 1984ની વાત છે. ફિલ્મ મળ્યા બાદ રાઇટર અસોસિયેશનનો મેમ્બર બન્યો. પણ મારા નસીબ આડેનું પાંદડું હજુ હટ્યું નહોતું. ફિલ્મ અભરાઈ પર ચડી ગઈ.
દરમિયાન પરિવારની જવાબદારી વધતા સ્ટ્રગલ થોડી ઓછી કરી પેઇન્ટિંગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. અને સમય મળ્યે સ્ટોરી લખવાનું કામ કરતો. અસોસિયેશનના સ્ટેમ્પ લાગેલી ફાઇલોની સંખ્યા વધતી જતી હતી. આ સમયગાળામાં મારા જૂના મિત્ર અને નાટકોમાં કૉમેડિયન તરીકે ભૂમિકા ભજવતા કાંતિ ગજ્જરે મને સલાહ આપી ફિલ્મોના ચક્કર છોડ અને ગુજરાતી નાટક લખ, હું મદદ કરીશ. મને લાગ્યું બાત તો સહી હૈ. જો લેખક તરીકે કામ મળતું હોય અને એ પણ માતૃભાષામાં તો એનાથી રૂડું બીજું શું હોઈ શકે?
સ્ટ્રગલ-કામ-કમાણીની લાહ્યમાં સમય કેટલો વીતી ગયો એનો ખ્યાલ ત્યારે આવ્યો જ્યારે મારી દીકરી ભણીને જોબ કરતી થઈ અને સેટલ પણ થઈ ગઈ. એક દિવસ દીકરીએ મને કહ્યું પપ્પા, ઘણી સ્ટ્રગલ કરી હવે કોઈ પણ ચિંતા કર્યા વગર તમારા સપનાં પૂરા કરો.
અને 2003માં મેં લખેલું પહેલું નાટક,જેનું નિર્માણ અને દિગ્દર્શન પણ મેં જ કર્યું હતું એ ઓપન થયું. નાટકનું નામ હતું વાહ, રાજા કમાલ કરી. આમ તો આ ટાઇટલ મારા માટે બંધબેસતું હતું. કારણ એકાવનમા વરસે લેખક થયાનો સંતોષ મળ્યો. ત્યાર બાદ પ્રેમની સંતાકૂકડી, પ્રીતમ પરણી ગયો, હિટ છે તો ફિટ છે નાટકો કર્યા. નાટકનો દોર ચાલી રહ્યો હતો ત્યારે મરાઠી ફિલ્મના દિગ્દર્શક દિલીપ પ્રધાન અમારી સાથે જોડાયા અને તેમણે મરાઠી ફિલ્મ લખવા આપી. ફિલ્મ હતી એકાવર તીન.
મરાઠી ફિલ્મની ટીમમાં ગુજરાતી નાટકો-ફિલ્મોની જાણીતી અભિનેત્રી કેયુરી શાહ પણ હતી. એણે કરેલી ભલામણને પગલે દિનેશ અવસ્થીની ગુજરાતી ફિલ્મ ધરતીનો છેડો ઘરમાં સહાયક દિગ્દર્શક તરીકે જોડાયો. એટલું જ નહીં, ફિલ્મમાં કેયુરીના પિતાની ભૂમિકા પણ ભજવી. આ ફિલ્મ બાદ બે ફિલ્મો મળી અમે પ્રેમ દીવાના અને રશ્મમીકાંત રાવલની અમે એક ડાળના ફૂલ. સ્વતંત્ર લેખક તરીકેની પહેલી જ ફિલ્મે (એક ડાળના ફૂલ) મને બેસ્ટ સ્ક્રીનપ્લે રાઇટરનો ટ્રાન્સમીડિયા અવૉર્ડ અપાવ્યો. ત્યાર બાદ તો ખાટી ખીચડી મોળી છાસ, કોઈને કહેશો નહીં અને પારખા કરી. પારખાના દિગ્દર્શનની જવાબદારી પણ નિભાવી.
દરમિયાન ઘણી શોર્ટ ફિલ્મો બનાવી. કોરોના કાળ બાદ હાલ હિન્દી અને મરાઠીમાં બનેલી મોહસીન ખાન દિગ્દર્શિત અને ફૈયાઝ ખાન નિર્મિત ફિલ્મ જેનું ટાઇટલ હજુ નક્કી નથી એમાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. જ્યારે હાલ તમે જેના સેટ પર બેઠા છો એ કિરીટ પટેલ નિર્મિત અને સાબિર શેખ દિગ્દર્શિત ગુજરાતી ફિલ્મમાં વિલનની ભૂમિકા ભજવી રહ્યો છું. આ સિવાય પણ બીજા પ્રોજેક્ટ છે પણ જ્યાં સુધી એ ફ્લોર પર જાય નહીં ત્યાં સુધી કંઈ પણ કહેવું ઉચિત નહીં ગણાય. અને અભી તો બહોત કુછ કરના બાકી હૈ દોસ્ત…