ગઝલોના બાદશાહ મદન મોહને લતા સાથે મળી સંગીતના રસિયાઓને ડોલાવ્યા Madan Mohan and Lata rocked the music lovers

ગઝલ એક એવો પ્રકાર કે જેમાં મુખ્યત્વે પ્રેમ અને પૂજા(બંદગી)ની વિવિધ ભાવનાઓને રજુ કરાતી હોય છે. એમાં એવુ પણ બને કે દરેકે દરેક શેર અલગ અલગ રૂપકને ટાંકતો હોય પણ એનો મુખ્ય સુર જળવાતો હોય. આમ તો થોડો ભારેખમ પ્રકાર, વળી સામાન્ય માણસને તેમાં રસ ન પણ પડે. એથી ગઝલનું ખેડાણ હિન્દી ફિલ્મોમાં પ્રમાણમા ઓછુ થયું. પણ સંગિતકાર મદન મોહને જ્યારે ગઝલોને સંગિત આપ્યુ અને તેની ધુન પોતાની આગવી શૈલીમાં બનાવી પેશ કરવા માંડી ત્યારે ગઝલનું પોત પણ જળવાયું તેની ગંભીરતા પણ જળવાઈ અને સામાન્ય માણસ પણ તેને માણીને આફરિન પોકારી ગયો. એ ગઝલ તેને સમજાઈ પણ ખરી અને તેણે દિલથી માણી પણ ખરી. એવું નહોતું કે અન્ય સંગીતકારો ગઝલ નહોતા બનાવતા પણ મદન મોહન જે રીતે ગઝલોની ધુન બનાવતા એ અલગ જ રહેતી. મહોમ્મદ રફી, તલત મહેમુદ અને લતા મંગેશકર પાસે તેમણે ગવડાવેલી ગઝલો આજે પણ લોકો સાંભળે છે અને માણે છે. આજે પણ જ્યારે એ ગઝલો રિયાલ્ટી શૉ કે પછી ઓરકેસ્ટ્રામાં પર્ફોમ કરવાની વાત આવે ત્યારે આજના ગાયક, ગાયીકાઓને તેના માટે જબરદસ્ત તૈયારી કરવી પડે છે. ઇટ્સ નોટ ઇઝ ટું સિંગ મદન મોહ્ન્સ કમ્પોઝિશન એમ આજે પણ ગાયક ગાયીકાઓ સર ઝુકાવીને માને છે.

નરગીસ અને પ્રદિપ કુમારને ચમકાવતી ફિલ્મ અદાલતમાં યું હસરતો કે દાગ મુહબ્બતમે ધો લીયે, ખુદ દિલ સે દિલ કી બાત કહીં ઔર રો લીયે ; જાના થા હંમસે દૂર બહાને બના લીયે; ઉનકો યે શિકાયત હૈ કે હમ કુછ નહી કહેતે જેવી એક એક થી ચઢીયાતી ગઝલો તેમણે લતા પાસે ગવડાવી અને એ ગઝલો આજે ઇમમોર્ટલ બની ગઈ છે. જ્યારે મોહમ્મદ રફી પાસે ગડવાડેલી આપ કે પહેલું મેં આકર રોં દીયે, મૈં નિગાહે તેરે ચહેરે સે હટાંઉં કૈસે જેવી અદભુત રચનાઓ ગવડાવી હતી. જ્યારે તલત મહેમુદ પાસે ફરી વહી શામ વહીં ગમ વહી તન્હાઈ હૈ, મૈ તેરી નઝર કા સુરુર હું તુઝે યાદ હો કે ન યાદ હો, મેરી યાદ મેં તુમના આંસુ બહાના જેવી ગઝલે ગવડાવી હતી.

ગઝલો માટે ખ્યાતનામ મદન મોહન ફક્ત ગઝલો જ બનાવતા એવુ નહોતું તેમણે બનાવેલા અન્ય ગીતો પણ હટકે રહેતા અને જબરદસ્ત હીટ થતા. એવુ કહેવાય છે કે ફિલ્મ અનપઢનું ગીત આપકી નઝરોને સમજા પ્યાર કે કાબિલ મુજે દિલ કી ઐ ધડકન ઠહર જા મિલ ગઇ મંઝિલ મુઝે સાભંળીને દિગ્ગજ સંગિતકાર નૌશાદ એટલા ખુશ થઇ ગયા કે તેમણે મદન મોહનને વધામણા આપતા હસતા હસતા કહ્યું દોસ્ત મારું અત્યાર સુધીનું બધુ જ સંગીત તારા નામે કરી દઉં પણ આ ગીત મારા નામે કરી દે.

ફિલ્મ હસતે ઝખ્મમાં તેમણે રફી અને લતા પાસે ગવડાવેલું જબરદસ્ત ગીત એટલે તુમ જો મિલ ગયે હો, તો યે લગતા હૈ, કે જહાં મિલ ગયા. આ ગીતની ધુન અને ઑરકેસ્ટ્રાનું કોમ્બિનેશ એટલું અફલાતુન છે કે મદન મોહન તેને પહેલા ધીમી રિધમમાં અને પછી ફાસ્ટ રિધમમાં તેને બે અલગ અલગ અંતરા વાગે છે અને એ બંને અંતરામાં મીઠાશ એની એજ . અફકોર્સ મોટાભાગના હિન્દી ફિલ્મોના રસિયાઓ એ વાત માણી હશે.

ગઝલોની નજાકતને બખુબી બહેલાવતા મદન મોહને જ્યારે દેશભક્તિના રંગને રંગ્યો ત્યારે દેશના દરેક નાગરિકના રૂંવાડા ઉભા કરી દે તેવું ગીત બનાવ્યું. ફિલ્મ હકિકત માટે તેમણે બનાવેલું કર ચલે હમ ફિદા જાન ઔર તન સાથીયો, અબ તુમ્હારે હવાલે વતન સાથીયો. ભાગ્યેજ કોઇ એવો ભારતીય હશે કે જેણે આ ગીત નહી સાંભળ્યું હોય. આમ મદન મોહને અન્ય ગીત અને પ્રકારમા પણ ઉત્તમ જ કામ કર્યું હતું પણ એમ છતા રસિયઓની નજરમાં તો તેઓ હંમેશા ગઝલ કિંગ તરીકે જ છવાયેલા રહેશે.